|
|
|
Zili
Üç veya daha fazla iplik sistemine dayanılarak yapılan bir düz dokuma yaygı türüdür.
Günümüzde Manisa, İzmir, Çanakkale yöresinde 'zili'. Konya, Niğde, Aksaray Kayseri civarında 'zili-sili', 'çalma veya çelme', Tokat, Amasya, Yozgat, Sivas yöresinde de 'zili', 'zilu', 'zilani' isimleriyle anılmaktadır.
Zili görünüş açısından cicim’e benzer. Ancak, teknik açıdan ondan daha farklıdır.
Cicim gibi, iki kişi tarafından, çözgülerin arasından geçirilen atkı dışındaki, deseni meydana getiren renkli iplerin, çözgülerin arasından 2-1, 3-1 veya 5-1 şeklinde (örneğin, atkı ipi üç tutulup, üç tanesi serbest bırakılır) atlatılarak dokunur.
Deseni meydana getiren renkli ipler çözgülerin arasından yatay yönde ilerletilir.
Teknik açıdan ‘düz zili, çapraz zili, seyrek zili, damalı zili, konturlu zili (verneh)’ gibi beş ayrı tip gösterirler.
Bunlardan her biri Anadolu’nun değişik yörelerinde, değişik desenlerde dokunur.
Kilimin tarihçesi, kullanılan tezgah, kalite, desen ve motif hk. bkz. Düz Dokumalar
Zili'nin tanımı ve dokunuşu hk. detaylı bilgi için bkz.
|
| |
|
 |
| |
Kaynak:Bekir Deniz, Osmanlı Dönemi Düz Dokuma Yaygıları, Osmanlı Kültür ve Sanat, Ankara 1999
Kenan Özbel, Cicim ve Zili, El Sanatları,VII, CHP Halk Evleri, (tarihsiz)
N.Görgünay, Altaylar'dan Tuna Boyu'na Türk Dünyasında Ortak Motifler, Türksoy Yayınları, Ankara 1995
Bekir Deniz, Ayvacı (Çanakkale) Yöresi Düz Dokuma Yaygıları (Kilim, Cicim, Zili), Ankara 1998
Bekir Deniz, Yuntdağ Yöresi Düz Dokuma Yaygıları, Kültür Bakanlığı, Ankara 1992
B.Acar, Kilim ve düz Dokuma Yaygılar, İstanbul 1975
B.Acar, Kilim, Cicim, Zili, Sumak, İstanbul 1982
F.Akbil, Bergama Dokumaları Cicim-Zili, Türkiyemiz, Şubat 1977
Öznur Aydın,İzmir Bornova Çamiçi ve Eğridere Köylerindeki Cami ve Evlerde Bulunan Zili, Sumak Kontürlü Düz Dokuma Kilimler, Standart Dergisi, Y.34, S.398, 1995
Ş.Yetkin, Zwei Turkish Kilims, Beitrage Zur Kunstgeschichte,Asiens, İstanbul 1963
Ş.Yetkin, İstanbul’da Hekimoğlu Alipaşa Camii’nden Hayvan Figürlü bir Türk Kilimi, Vakıflar Dergisi, S.IX Ankara 1971
Fotoğraf:Neriman Görgünay,Türk Dünyası'nda Ortak Motifler, Ankara 1995 |
|
| |
|
|
|
|
| |
| |
|
|
|
› İlgili kategoriye ait ürünler
|
İlgili kategoriye ait herhangi bir ürün bulunmamaktadır. |
|
› Bunları biliyor musunuz?
|
|
