AHŞAP KAKMA TEKNİĞİ

Düz bir yüzey üzerinde açılan ve dekorasyonu oluşturan oyuklara taş, maden, cam, sedef, kemik, tahta vb. gibi çeşitli materyallerin sıkıştırılarak, gömülerek oluşturulmasına Kakma (gömme) tekniği denir.

 Ahşap işçiliği içinde yer alan kakma tekniğinin erken örneklerine 14.yy da rastlanılır. 14. ve 15. yy da kemik ve ahşap içine yine ahşap kakma görülür. Osmanlı sanatında ise sedef, fildişi, kemik gibi malzemelerden kakma yapılmıştır. 14. ve 15. yy eserlerinde kakmalar rozet, yıldız içlerine yapılırken, 16.yy dan itibaren eserin tamamında silme kakma işçiliği görülür.

 
Sedef Kakma

Sedef kakma, masif yada kaplamalı yüzeylere sedef, kemik, vb. gibi süsleyici malzeme gömülerek uygulanan bir süsleme sanatı olarak tanımlanır. Bu işi yapan kişiler  ‘Sedefkar’  olarak anılır.

Sedef kakma, süslenmek istenen nesnenin yüzeyine çizilen motiflerin çevresine teller kakılıp, içinde kalan bölümlerin biçimlerine göre oyulmuş yuvalarına aynı biçimde kesilen sedef parçalarının yapıştırılarak oturtulması işlemidir.

Nesnenin yüzeyine çizilen kompozisyon üzerine, ağaca yuva açılmadan, mozaik biçiminde birbirine değen sedeflerin yapıştırılmasıyla yapılan işlem ‘sıvama’ olarak tanımlanır.

Kakma tekniğinde kullanılan sedefler, düz beyaz veya ışığa göre renk değiştiren 'arusek' olmak üzere iki türlüdür.

Osmanlı'da sedef işlemeciliğinin ilk örnekleri 15.  yüzyıl sonlarına doğru görülür.  Edirne’de tek kubbeli II. Bayezid Camii 'nin kapı kanatlarında görülen sedef işçiliğinin, XVI  yüzyılda olgunluk devresine girdiği bilinmektedir  Bu dönemde sedefçilik kapı, pencere, dolap kanatları, kürsü, çekmece, Kur’an muhafazası, rahle, masa, koltuk, kanepe, sehpa gibi mobilyalar, silah kabzası, nalın, körük, tütün tabakası, kahve takımı vb  gibi ahşap eşyada görülmüştür  

Günümüzde Gaziantep, Antakya, Kilis ve İskenderun da zengin örneklerine rastlanmaktadır.

detaylı bilgi için bkz.