Saray Sanatları

Osmanlı dönemi Türk sanatlarının bir çoğu saray desteğinde gelişmiştir.
Kadim medeniyetlerin süre gelen bir anlayışı olarak Osmanlı döneminde de sanata ve sanatçıya büyük önem veren yöneticiler, saray bünyesinde bir nakkaşhane kurmuşlardır. Halı, çini, kitap sanatları olan hat, tezhip, minyatür, katı'   saray ve çevresine hitap eden sanat dalları olmuşlar, halı ve çini aynı zamanda halkın geniş kesiminde de ilgi görmüştür.

Nakkaşhanede bir yandan yöneticiler için birbirinden değerli eşsiz sanat eserleri üretilirken diğer yandan mimari, cam, deri, ahşap, dokuma, çini, kitap, kumaş, silah, mücevher, halı, maden gibi farklı sanat dallarındaki ürünler için kompozisyonlar meydana getirilmiştir.

Bu nakkaşhanede tezhip yapan sanatçılar, özellikle baş nakkaş unvanı alarak nakışhane'yi yöneten ünlü üstadlar aynı zamanda usta  tasarımcılardır.

Nakkaşlar, kitap sanatlarıyla ilgili işilerin dışında; kalemişi ya da çini desenleri gibi mimari süslemelerin tasarlanması; ahşap ve mukavvadan yapılan küçük sandıkların bezenmesi; çadır, otağ, halı ve kumaş gibi dokumalarda kullanılan desenlerin hazırlanmasından da sorumlu olmuşlardır.

Tüm kompozisyonların aynı merkezden tasarlanmış olması Türk sanatında inanılmaz bir uslup birliği oluşturmuştur. Bu uslup birliği içinde aynı kompozisyon kurgusu ve düzenlemesi, aynı motif dağarcığı, aynı desen anlayışı ile eser verilmesine rağmen yapılan her eser farklı ve özgün bir kimlik taşır.

İlk dönemlerden beri Türk sanatında görülen en çarpıcı unsurlardan birisi stilizasyon olmuştur. Çok realist ve tabiattan esinlenen stilize eserler her dönemin ortak noktasıdır.

Sanatçı tabiatı taklit etmez, onun ötesinde var olan aşkın değerlere ulaşmayı, dünyayı bir hayal alemi veya imajlar dünyası olarak görüp, maddeden sıyrılarak mana alemine yükselmeyi hedefler.
Herkezin gördüğü gibi değil, kendi ruh dünyasında şekillenen, biçimlerle ve ‘güzel’ kaygısıyla eser verir.

detaylı bilgi için bkz.